Wjetsherinki
Drie groepen Zarjanka, Zarnitsa en Wjetsherinki zijn sinds Corona opgegaan in 1 groep onder de naam Zarjanka.
Naast het ensemble Zarjanka zijn er nog twee amateur ensembles: Zarnitsa in Utrecht en Wjetserinki in Wageningen. De zangvereniging ‘Wjetsherinki’ (gezellige avondjes) was opgericht op 17 april 1998. Het ensemble repeteert wekelijks op woensdagavond in Pomchorst Wijkcentrum: Pomona 562, 6708 VC Wageningen vanaf 19.00 tot 22.00 uur.
Wjetserinki is het ensemble met een uitgebreid repertoire van authentieke traditionele volksliederen, -dansen en -rituelen (zonder arrangement of choreografie) van verschillende bevolkingsgroepen in Rusland. Ook de zangtechniek en de kostuums zijn authentiek.
Het amateur ensemble Wjetsherinki bestaat in meerderheid uit Nederlanders. Regelmatig wordt er opgetreden in binnen‑ en buitenland, waaronder – uiteraard – Rusland, Duitsland, België.
Wjetserinki ontstond in september 1994. Vanaf 1997 bezoeken leden van Wjetserinki bijna elk jaar dorpen in Noord en Zuid Rusland en stanitsa’s van Don-Kozakken. Daar zingen ze samen met de peasants en kozakken, waarvan deze liederen afkomstig zijn. Tijdens veldonderzoek worden door I. Raspopova tekst en muziek genoteerd en vervolgens direct vanuit de originele opnames aangeleerd.
Daarmee hebben zij een repertoire opgebouwd, dat meer dan twee honderd polyfone liederen, dansen, rituelen en geestelijke gezangen omvat uit Noord-, Zuid-, Zuidwest-, West- en Centraal-Rusland, Tsjoevasjië, Mordova, Oekraïne, van bevolkingsgroepen zoals de Don-, Koeban- en Wolga-Kozakken, zigeuners en van gemeenschappen van de Russische Oudgelovige Orthodoxe Kerk in Siberië en in de staat Oregon in de VS.
De leden van Wjetserinki zijn opgeleid in de vocale technieken en improvisatiemethoden die karakteristiek zijn voor de plaatselijke culturen waarvan zij het repertoire instuderen. Ze hebben zich verschillende manieren van stemgebruik aangeleerd en beheersen de regelen der kunst van verschillende meerstemmige zangdialecten.
Als zij lyrische liederen uit dorpen in het noordwesten van de Woronezh-regio opvoeren, zingen zij in heterofonie met gemengd stemregister. In liederen uit het zuiden van de Koersk-regio zingen zij met een ander soort heterofonie in anhemitoonreeks, waarbij de stemmen zich vermengen in ‘dissonanten’, een aantal seconde- en kwartintervallen en versieringen met melisma’s. Men hoort bourdonheterofonie uitgevoerd in het borstregister in liederen uit de Russische Poles’je, terwijl liederen van de Russische Pomoren uit het verre Noorden opgevoerd worden met het bovenste gedeelte van het borstregister en het kopregister in een variant van stem ondersteunende polyfonie.
Omdat de liederen zo min mogelijk verfraaid zijn, klinken ze ons soms op het eerste gehoor vreemd in de oren: veel wordt enigszins nasaal gezongen, soms met wonderlijke ritmes en dissonanten akkoorden. In de langgerekte slot-unisonen wordt gezocht naar de natuurlijke toonaard om boventonen te produceren. Dit is een vermoedelijk duizenden jaren oude zangtechniek, die geassocieerd wordt met contact met het goddelijke.
Deze ensembles staan open voor nieuwe leden, met of zonder muzikale ondergrond, die bereid zijn zich het repertoire eigen te maken. Gevorderde leden kunnen na verloop van tijd doorstromen naar het ensemble Zarjanka.